O MNIE I O BLOGU – MIASTA RYTM

W moim blogu „Miasta Rytm” zapraszam do artystycznych podróży po Warszawie i reszcie świata. Od ponad ćwierć wieku piszę o Warszawie, jej mieszkańcach i architekturze. Od roku 1993 stale publikuję teksty varsavianistyczne na łamach stołecznego dodatku do „Gazety Wyborczej”. Od 1994 r. współpracuję z miesięcznikiem „Architektura – Murator”, zamieszczając w nim recenzje architektoniczne nowych realizacji w Polsce.

Jestem też autorem lub współautorem kilkudziesięciu rozmaitych książek. Znajduje się wśród nich dziesięć publikowanych przez „Agorę” „Spacerowników warszawskich”, odsłaniających różne dzielnice Warszawy, cmentarze, ślady związane z Fryderykiem Chopinem, Marią Skłodowską-Curie, architekturą czasów PRL-u, czy plenerami filmowymi. Pisałem je sam lub wspólnie z Tomaszem Urzykowskim, Darkiem Bartoszewiczem, Jarosławem Zielińskim i Piotrem Cieślińskim.

W moim dotychczasowym dorobku znajduje się kilka przewodników po Warszawie, Polsce i Pomorzu Gdańskim (napisanych wspólnie z Małgorzatą Omilanowską) i przetłumaczonych na wiele języków, a także teksty do kilku albumów. Najnowszy z nich to album „Czekając na odbudowę, Warszawa 1945-1950 w obiektywie Karola Pęcherskiego”, opublikowany przez Muzeum Powstania Warszawskiego. W tym samym muzeum wraz z Tomkiem Urzykowskim wydaliśmy „Przewodnik po powstańczej Warszawie”, ja zaś napisałem monografię samego muzeum i dzielnicy Wola pt.: „Historia pod Napięciem”.

Z kolei we współpracy z Domem Spotkań z Historią wraz z Tomaszem Markiewiczem napisaliśmy teksty do katalogu wystawy o „Biurze Odbudowy Stolicy”.

To tylko część moich publikacji książkowych, za które otrzymaliśmy, bądź za które otrzymałem sporo nagród i wyróżnień. M.in. kilka razy wyróżniany byłem nagrodą „KLIO”, przyznawaną przez Porozumienie Wydawców Książki Historycznej.

Choć głównie zajmuję się Warszawą, blog ten nie koncentruje się wyłącznie na moim mieście. Jednak w jakimś sensie jest on warszawocentryczny. Nie może być inaczej. „Syreni gród” tkwi we mnie i kiedy zwiedzam Nowy Jork, to zaraz widzę w nim analogie do przedwojennej Warszawy. Gdy w jakimś mieście na świecie oglądam ślady zniszczeń wojennych, porównuję je ze zniszczeniami stolicy Polski. Kiedy zaś ich nie odnajduję – to zazdroszczę tym miastom.

Oglądając rozjarzone neonami zdjęcia Sztokholmu z 1944 r., nie mogę zapomnieć, że w tym samym roku w Warszawie, po drugiej stronie Bałtyku, trwało Powstanie i o żadnych neonach nie mogło być mowy. Spacerując po słonecznych ulicach Lizbony czy Porto, wyobrażam sobie, jak z tego miejsca odległe były echa wojny w Europie. Moje dzieciństwo to ślady wojny. Ślady w przestrzeni. Puste place po zburzonych kamienicach, dziury po pociskach wbijających się w mury domów. Wreszcie ślady w ludziach. Odciski tych śladów tkwią też we mnie. To dlatego tak wiele miejsca w tym blogu pragnę poświęcić wojennym dziejom Warszawy i innych miast.

Z wykształcenia jestem historykiem sztuki. Tym, co mnie pasjonuje, jest architektura. Szczególnie architektura modernistyczna XX wieku. Widzę dla niej w blogu wiele miejsca. W swoich podróżach po Europie nigdy nie pomijam budynków wzniesionych w duchu szeroko pojętego modernizmu. I nie chodzi tu o realizacje powszechnie znane. Raczej o obiekty tła. Takie, które tworzą mięso architektury. Moją ambicją jest prezentacja tych obiektów i związanych z nimi ludzi. Nie ma architektury i sztuki bez ludzi, ich życia, szaleństw, namiętności.

Ludziom i architekturze poświęciłem swój cykl „Warszawa nieodbudowana”, publikowany co tydzień na łamach „Gazety Stołecznej” od 1993 po rok 2015. Odcinki z tego cyklu doczekały się sześciu wydawnictw książkowych (pierwsze powstało wspólnie z Tomaszem Markiewiczem).

Także na blogu jest miejsce na podobne opowieści pod nieco zmienioną nazwą „Warszawa nieodzyskana”. Ale zamierzam też pisać historie z innych miast.

Miasta to żywe organizmy. Stale się zmieniają. Rosną, czasem chudną, pięknieją i brzydną. Jeżdżąc po Polsce czy Europie, mimowolnie rejestruję te zmiany. Zdjęcia wykonane 20 czy 30 lat temu, dziś są jak klucze do przeszłości, kiedy wszystko było inne. Do tych fotografii będę powracał, by pokazać uciekający czas. Będę też pokazywał nowe realizacje warszawskie. Czasem będą to recenzje architektoniczne.

Zapraszam do wspólnej podróży,

Jerzy S. Majewski

Wykaz (niepełny) moich publikacji książkowych:

Jerzy S. Majewski, Tomasz Markiewicz, Warszawa nie odbudowana, wyd. DiG, Warszawa 1998
Jerzy S. Majewski, Tomasz Markiewicz, Budujemy nowy dom, Odbudowa Warszawy w latach 1945-1952, wyd. Dom Spotkań z Historią, Warszawa 2012
Jerzy S. Majewski, Warszawa nieodbudowana, Metropolia belle époque, Veda, Warszawa 2003.
Jerzy Kasprzycki, Jerzy S. Majewski, Korzenie Miasta, tom VI, Niedaleko Warszawy, wyd. Veda, Warszawa 2004
Jerzy S. Majewski, Warszawa nieodbudowana, lata dwudzieste, wyd. Veda, Warszawa 2004.
Jerzy S. Majewski, Warszawa nieodbudowana, lata trzydzieste, wyd. Veda, Warszawa 2005.
Jerzy S. Majewski, Warszawa nieodbudowana, Królestwo Polskie w latach 1815-1840, wyd. Veda, Warszawa 2009,
Jerzy S. Majewski, Warszawa nieodbudowana, Żydowski Muranów i okolice, wyd. Agora, Warszawa 2012
Konstancin wille i ogrody, album, tekst Jerzy S. Majewski, zdjęcia Joanna Siedlar, wyd. migut media, Warszawa 2005
Jerzy S. Majewski, Tomasz Urzykowski, Przewodnik po powstańczej Warszawie, wyd. Muzeum Powstania Warszawskiego, Świat Książki, Warszawa 2012
Jerzy S. Majewski, Dariusz Bartoszewicz, Tomasz Urzykowski, Spacerownik Warszawski (Południowe Śródmieście, Mariensztat i Powiśle, Żoliborz, Wola, Ochota, Mokotów, Ursynów, Saska Kępa, Grochów, Konstancin), wyd. Agora, Warszawa 2006
Jerzy S. Majewski, Tomasz Urzykowski, Dariusz Bartoszewicz, Spacerownik warszawski 2 (Śródmieście północne, Grzybów i Muranów, Marymont i Bielany, Koło i Młynów, Dolny Mokotów, Wilanów, Praga, Nowa Praga i Targówek, Anin i Wawer, Podkowa Leśna), wyd. „Agora”, Warszawa 2007
Jerzy S. Majewski, Tomasz Urzykowski, Spacerownik po warszawskich cmentarzach, wyd. „Agora” , Warszawa 2009,
Jerzy S. Majewski, Spacerownik, Warszawa śladami Chopina, wyd. „Agora”, Warszawa 2010
Jerzy S. Majewski, z tekstami Iwony Kurz, Ewy Toniak, Waldemara Baraniewskiego, Spacerownik Warszawa Śladami PRL-u, wyd. „Agora”, Warszawa 2010.
Piotr Cieśliński, Jerzy S. Majewski, Spacerownik Śladami Marii Skłodowskiej – Curie, wyd. „Agora”, Warszawa 2011
Jerzy S. Majewski, Tomasz Urzykowski, Spacerownik Pałac Kultury i Nauki, Socrealistyczna Warszawa, wyd. „Agora”, „Pałac Kultury i Nauki”, Warszawa 2015
Jerzy S. Majewski, Spacerownik Warszawa w filmie, wyd. „Agora”, Warszawa 2016
Jerzy S. Majewski, Warszawa na starych pocztówkach, wyd. „Agora”, Warszawa 2013
Łukasz Dwilewicz, Jerzy S. Majewski, Dekady, lata 1965-1974, „Agora” 2006
Ericsson 100 lat w Polsce, pomysł Katarzyna Pąk, tekst Jerzy S. Majewski, redakcja Anna Fogler, Warszawa 2005
Jerzy S. Majewski, Historia pod napięciem, wyd. Muzeum Powstania Warszawskiego, Warszawa br.
Stare Powązki, 40 lat Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami im. Jerzego Waldorffa, album, wstęp Bronisław Komorowski prezydent RP, Kazimierz Kardynał Nycz, Arcybiskup Metropolita Warszawski, tekst Jerzy S. Majewski, Marcin Święcicki, wyd. BOSZ, Lesko 2014
Warszawa lata 20., album, słowo wstępne Jerzy S. Majewski, redakcja Jan Łoziński, wyd. BOSZ, Lesko 2016
Warszawa 1943, Warszawa 1944, fotograf nieznany, album, red Anka Grupińska, Teksty: Anka Grupińska, Paweł Szapiro, Jerzy Jedlicki, Małgorzata Baranowska, Anna Beata Bohdziewicz, Bartek Choroszewski, komentarze pod zdjęciami Jerzy S. Majewski, wyd. „Twój Styl”, Warszawa 2002
Praga, Prawa Strona Warszawy, album, praca zbiorowa: koncepcja Jakub Wdowicki, red. Hanna Harasimowicz Grodecka. Teksty w albumie: Marek Nowakowski, Jerzy S. Majewski, Tomasz Urzykowski, Arkadiusz Braumberger, Izabella Rowińska, Hanna Harasimowicz, Piotr Kulecza, Andrzej Kołodyński, Allan Starski, Andrzej Sołtan, Wyd. Przedsiębiorstwo Rozwoju Warszawy HoldinWars SA, Warszawa 2005
Straty Warszawy 1939-1945: raport, praca zbiorowa pod red. Wojciecha Falkowskiego. Jestem autorem jednego z ponad dwudziestu rozdziałów. Pt.: Śródmieście i jego mieszkańcy w latach niemieckiej okupacji: październik 1939 – 1 sierpnia 1944 r. Dzień powszedni, wyd. Miasto Stołeczne Warszawa, Warszawa 2005.
Grzegorz Sołtysiak, Jerzy S. Majewski, Robert Maciej, Ballada o okaleczonym mieście, wyd. Baobab, Warszawa 2006
Sen o Mieście, Warszawa lat 50 i 60 na zdjęciach Zbyszka Siemaszki ze zbiorów Agencji FORUM, Wstępy Katarzyna Madoń-Mitzner, Krzysztof Wójcik, Jerzy S. Majewski. Komentarze pod zdjęciami Jerzy S. Majewski, Warszawa 2016
Jerzy S. Majewski, Czekając na odbudowę, Warszawa 1945-1950 w obiektywie Karola Pęcherskiego, wybór zdjęć Joanna Lang, wyd. Muzeum Powstania Warszawskiego, Warszawa 2016.
Małgorzata Omilanowska, Jerzy S. Majewski, Warszawa, Przewodnik Wiedzy i Życia, wyd. Wiedza i Życie, wyd. I, Warszawa 1996, wyd. II aktualizowane, Warszawa 2011.
Małgorzata Omilanowska, Jerzy S. Majewski, Gdańsk i Pomorze Wschodnie, Przewodnik Wiedzy i Życia, wyd. Wiedza i Życie, Warszawa 1997
Teresa Czerner-Umer (red.), Małgorzata Omilanowska, Jerzy S. Majewski, Polska, Przewodnik Wiedzy i Życia, wyd. Wiedza i Życie, Warszawa 2010.
Kieszonkowy Przewodnik Warszawa od środka, tekst Jerzy S. Majewski, wyd. Wydawnictwo RM, wyd. I, Warszawa 2005, wyd. II aktualizowane, Warszawa 2012