Palazza Vendramin-Calergi oraz Corner-Spinelli są najwcześniejszymi rezydencjami weneckimi, w których architekturze pojawił się renesans. Budowę pierwszego rozpoczęto w 1490 r. Drugiego w roku 1500.
![Wenecja. Canale Grande. Palazzo Vendramin-Calergi. Projekt Mauro Codussi 1500-04. Później wykańczany przez architektów i rzeźbiarzy Lombardo. Fot. Jerzy S. Majewski Wenecja. Canale Grande. Palazzo Vendramin-Calergi. Projekt Mauro Codussi 1500-04. Później wykańczany przez architektów i rzeźbiarzy Lombardo. Fot. Jerzy S. Majewski](https://miastarytm.pl/wp-content/uploads/2017/02/01.-Wenecja.-Canale-Grande.-Palazzo-Vendramin-Calergi.-Projekt-Mauro-Codussi-1500-04.-Później-wykańczany-przez-architektów-i-rzeźbiarzy-Lombardo.-Fot.-Jerzy-S.-Majewski.jpg)
Obydwa pałace, jak przystało na najwspanialsze weneckie rezydencje, wznoszą się nad Canale Grande i najlepiej oglądać je z tramwaju wodnego. Przez lata czarny od brudu Palazzo Vendramin-Calergi sprawiał nieco posępne wrażenie. Dziś jego fasada jest oczyszczona i zaskakuje barwami użytych do budowy marmurów i porfirów. Na nowo ukazały się prawie niewidoczne przez lata maski lwów, orły i jednorożce.
Projektantem był Mauro Codussi (Coducci), żyjący w latach 1440-1504. Już wcześniej należał do weneckich pionierów wprowadzających renesans do budowli sakralnych. Motywy nowego stylu pojawiają się w budowanym przez niego kościele San Zaccaria. W fasadzie świątyni wyraźnie widać inspiracje zaczerpnięte z romańskiej bazyliki św. Marka i sztuki epoki romańskiej w ogóle.
Budowę Palazzo Vendramin-Calergi zlecił Andrea Loredan, arystokrata, bogacz, człowiek wpływowy. Jego ród zapisany został do weneckiej Złotej Księgi już w XIII w. i dał miastu kilku dożów. Loredan zapragnął pałacu jakiego nikt jeszcze w Wenecji nie miał i który mógłby stać się pomnikiem chwały rodu i jego samego. Dlatego sięgnął po architekta obdarzonego wówczas wielką sławą.
Mnie fasada ta zawsze kojarzy się z wenecką maską karnawałową. Nałożona została na budynek węższy od niej i pomimo renesansowych okien sprawiający wrażenie tradycyjnego. Zdaniem Petera Murraya, autora książki o architekturze włoskiego renesansu, trudno jeszcze mówić o przykładzie dojrzałego renesansu. Fasada w układzie zdwojonych okien nosi w sobie coś z gotyckiej tradycji weneckich palazzi. Jednak w miejsce gotyckich okien ostrołukowych Codussi przywrócił w gruncie rzeczy romański łuk półkolisty. Spina on po dwa półkoliście zamknięte okna. W każdej takiej kompozycji architekt dodał w żagielku okulus, czyli okrągłe okienko. Te formy będą odtąd powtarzane w nieskończoność, także w neorenesansowej architekturze wielu XIX wiecznych kamienic.
Belkowania wsparte są tu na wysunięte przed lico muru, wysmukłych kolumienkach. Dość podobną kompozycję fasady Codussi zastosował w skromniejszym Palazzo Corner-Spinelli. Elewacja domknięta została z boków pilastrami. Palazzo Vendramin-Calergi przeszedł do dziejów kultury z jeszcze jednego powodu. 13 lutego 1883 r. zmarł w nim Ryszard Wagner.
![Wenecja. Canale Grande. Palazzo Corner Spinelli. Projekt Mauro Codussi. Realizacja od ok. 1480 r. Fot. Jerzy S. Majewski](https://miastarytm.pl/wp-content/uploads/2017/02/02.Wenecja.-Canale-Grande.-Palazzo-Corner-Spinelli.-Proj.-Mauro-Codussi.-Realizacja-od-ok.-1480-r.-Fot.-Jerzy-S.-Majewski.jpg)
![Wenecja. Canale Grande. Fot. Jerzy S. Majewski](https://miastarytm.pl/wp-content/uploads/2017/02/03.-Wenecja.-Canale-Grande.-Fot.-Jerzy-S.-Majewski.jpg)
![Wenecja. Canale Grande. Dla porównania koronkowa fasada gotyckiego Palazzo Ca' d'Oro realizowanego od 1421 r. Fot. Jerzy S. Majewski](https://miastarytm.pl/wp-content/uploads/2017/02/04.-Wenecja.-Canale-Grande.-Dla-porównania-koronkowa-fasada-gotyckiego-Palazzo-Ca-dOro-realizowanego-od-1421-r.-Fot.-Jerzy-S.-Majewski.jpg)