Siedlce. Hala Targowa. Ulica Pułaskiego 65

Obok powiatowej Mławy i gubernialnego Radomia, gubernialne Siedlce były jednym z nielicznych, prowincjonalnych miast w Kongresówce, w których wzniesiono halę targową.

Powstała ona w latach 1908-1909 obok obszernego rynku targowego działającego od roku 1869. Była to podjęta jeszcze przed 1904 r. inicjatywa ówczesnych władz miejskich, które chciały mieć kryty rynek, wzorując się na Warszawie. Projektanci nie nawiązali tu jednak do schematu warszawskich hal Mirowskich, które były wzorcem zarówno dla hali w Wilnie, jak i w Mławie.

Hala w Siedlcach ma znacznie bardziej prostą od nich bryłę, niezdradzającą przeznaczenia budynku. Całość wzniesiona została na rzucie wydłużonego prostokąta i na pierwszy rzut oka równie dobrze mogłaby kojarzyć się z budynkiem maneżu.

Eklektyczna, o tynkowanym, gotycyzującym detalu, ma jednak charakterystyczne dla architektury hal targowych cztery wejścia. Dwa szerokie w wąskich, trójosiowych, frontowych elewacjach szczytowych oraz dwa pośrodku elewacji bocznych. Wymurowane z cegły ściany rytmizują szerokie otwory okienne wypełnione pierwotnie żelaznymi ramami, zwieńczone tynkowanymi na biało łukami odcinkowymi.

Ściany szczytowe zwieńczone są trójbocznymi szczytami, zaś całość od góry obiega stylizowany, zgeometryzowany fryz arkadkowy. Dzielony jest on cokołami z kulami oraz odcinkami prostej attyki w partiach środkowych elewacji bocznych ujętych po bokach ostro zakończonymi pinaklami.

Tego rodzaju architektura nasuwa pewne skojarzenia z budowlami wznoszonymi w tym czasie w twierdzy Modlin, czy w rozsianych po Królestwie Polskim rosyjskich koszarach. Jak się okazuje, podobieństwa te nie są przypadkowe, a konstrukcja dachu przeznaczona była wcześniej dla maneżu. Po 1900 roku zamierzał go wznieść w swoich koszarach, stacjonujący w Siedlcach narewski pułk dragonów (przemianowany w 1907 r. na 13 narewski pułk huzarów). Władze wojskowe zrezygnowały ostatecznie z budowy maneżu, ale do tego czasu zdołano zgromadzić już znaczną część materiałów budowlanych. W 1904 r. dragoni wystawili na licytacji metalową konstrukcję dachu. Kupił ją magistrat za okazyjną sumę 560 rubli.

Konstrukcja niezrealizowanego maneżu ostatecznie określiła kształt przyszłej hali. Budżet inwestycji nie był jednak wielki i miał zamknąć się sumą ponad 11 tys. rubli. Za te pieniądze rozważano budowę nie tyle hali, co wsparcie zakupionej konstrukcji na filarach, pokrycie jej blachą i stworzenie w ten sposób dużej, ażurowej wiaty. W 1905 r. nawet wyłoniono w przetargu wykonawcę, firmę braci Zająców. Katastrofa Rosji w wojnie z Japonią, potem zaś, jako jej konsekwencja, wybuch rewolucji 1905 r., kryzys i niepokoje w imperium rosyjskim sprawiły, że do realizacji wówczas nie doszło. Powrócono do niej w znacznie spokojniejszym 1908 roku. Tym razem jednak sporządzono nowy projekt z murowanymi ścianami bocznymi i piwnicami znajdującymi się pod połową długości hali. Prace powierzono firmie Saczewski i Wilk, a realizacja, zakończona w lipcu 1909 r., zamknęła się w sumie ponad 16 i pół tysiąca rubli. Stosowano przy tym dość tanie rozwiązania. Posadzki wylane zostały z betonu, dach pokryto blachą. W hali znalazło się 48 miejsc handlowych, podzielonych na cztery kategorie. Miejsca najtańszej, czwartej kategorii wynajmowano handlarzom po 20 rubli za rok, trzeciej – 35 rubli, drugiej – 45 r. i najlepsze, pierwszej kategorii po 60 rubli rocznie. Sumy te okazały się jak na Siedlce zbyt wygórowane, szereg miejsc stało pustych i magistrat ostatecznie zmuszony był do obniżenia czynszu.

W latach 30. XX wieku wokół hali dobudowane zostały (nieistniejące już) drewniane kramy. W latach 80. jej stan był już tak zły, że została zamknięta. Dopiero w 1991 r. stała się zapleczem Centrum Kultury i Sztuki.

Kilka lat temu wymagającą remontu halę wystawiono na sprzedaż. Kupił ją Zbigniew Paczóski, biznesmen i właściciel sieci sklepów Topaz. Hala została odrestaurowana pod nadzorem konserwatorskim. Kontrastowanie białych i czerwonych tynków pozwoliło na wyeksponowanie detalu architektonicznego. Wnętrze podzielone zostało na dwie kondygnacje. Na dolnej znalazł się market sieci Topaz. Wyżej nowocześnie zaaranżowana duża hala restauracyjna z mini browarem i odsłoniętą, metalową konstrukcją dachu.